کتاب مقالات تقي زاده، مشروطيت اثر سيدحسن تقي زاده
اولین جلد از مجموعه‌ی «مقالات تقی‌زاده» با عنوان «مشروطیت» به کوشش استاد «ایرج افشار» گردآوری و تدوین شده است. این کتاب بیست رساله و مقاله و خطابه و یادکرد از سیدحسن تقی‌زاده درباره‌ی انقلاب مشروطیت و مبانی و مسائل آن را دربردارد. این مقالات از اسناد درجه‌ی اول مکتوب درباره‌ی انقلاب مشروطیت به شمار می‌آید. ایرج افشار پس از درگذشت تقی‌زاده، دست‌نوشته‌ها، مقالات و یادداشت‌های او در زمینه مسائل سیاسی، اجتماعی و ادبی که در مجلات و مطبوعات منتشر شده بود را گردآوری و منتشر کرد. در یادداشت آغاز کتاب از قول استاد افشار آمده است: «تردید نباید داشت که اطلاعات تقی‌زاده درباره‌ی وقایع مشروطیت و البته جریان‌های پیش از آن - از جمله آنچه به پیشگامان آزاد فکری و مقدمات اصلاح‌جویی مربوط می‌شود - گسترده بود و شاید مورد انتظار بود که خود کتابی مستقل و گویا می‌نوشت. ولی آن کار را نکرد. اگرچه مواد آن را از همان روزگاران حدوث وقایع جمع کرده بود (مانند شب‌نامه‌ها، اعلامیه‌ها، نامه‌های اشخاص). بعدها شب‌نامه و اعلامیه‌ها را به کتابخانه‌ی مجلس شورای ملی بخشید...» مجموعه‌ی مقالات تقی‌زاده بیست و دو جلد را دربرخواهدگرفت. عنوان جلدهای اول تا هفدهم این مجموعه به ترتیب از این قرار است: جلد اول: مشروطیت، جلد دوم: مانی‌شناسی، جلد سوم: گاه‌شماری در ایران قدیم، جلد چهارم: نوشته‌های سیاسی و سرگذشتی، جلد پنجم: پژوهشی در قلمرو ایران‌شناسی، جلد ششم: فردوسی و شاهنامه، جلد هفتم: زندگی طوفانی، جلد هشتم: نطق‌های مجلس شورا (دوره‌های ۱ و ۲ و ۵ و ۶)، جلد نهم: نطق‌های مجلس شورا (دوره‌های ۷ و ۸ و ۱۵)، جلد دهم: نطق‌های مجلس سنا، جلد یازدهم: مدارک گاه‌شماری، جلد دوازدهم: نوشته‌های تاریخی و نوروز، جلد سیزدهم: کتاب‌ها، مقدمه‌ها، نقدها، دانشمندان - ایران‌شناسان، جلد چهاردهم: زبان فارسی و ادبیات آن، جلد پانزدهم: تاریخ عربستان و قوم عرب، جلد شانزدهم: تاریخ علوم و پزشکی و جلد هفدهم: تعلیم و تربیت. کتاب حاضر را انتشارات «توس» منتشر کرده و در اختیار مخاطبان قرار داده است.
